หากคุณแม่ตั้งครรภ์ มีตกขาวอันตรายหรือไม่ ?

ช่วงหนึ่งที่สำคัญมาก ๆ ของผู้หญิงคือช่วงตั้งครรภ์ เพราะเป็นช่วงที่มีความเปลี่ยนแปลงทางร่างกาย อารมณ์ และ

ฮอร์โมนหลายอย่างเกิดขึ้น สำหรับผู้ที่เคยผ่านการตั้งครรภ์มาแล้ว อาจรู้ว่าสิ่งไหนควรสังเกตและจับสัญญาณของภาวะผิดปกติได้ทันที แต่สำหรับคุณแม่มือใหม่ อาจกังวลว่าสิ่งที่เกิดขึ้นจะเป็นอันตรายหรือไม่ หนึ่งในเรื่องที่ควรสังเกตคือภาวะตกขาว (Leucorrhoea) แม้ว่าเป็นภาวะที่เกิดขึ้นตามปกติของผู้หญิง แต่ตกขาวบางประเภทที่เกิดขึ้นในช่วงตั้งครรภ์ก็เป็นสัญญาณอันตรายได้เหมือนกัน 

• ตกขาวคืออะไร

ตกขาว คือภาวะที่มีสารคัดหลั่งออกมาจากช่องคลอด ช่วยในการหล่อลื่น ป้องกันการติดเชื้อและระคายเคือง ถือว่าเป็นกลไกปกติของร่างกายเพื่อช่วยดูแลช่องคลอดให้สะอาด โดยกำจัดแบคทีเรีย เซลล์ผิวหนังในช่องคลอด สารคัดหลั่งจากปากมดลูก และเนื้อเยื่อที่ตายแล้ว ตามปกติแล้ว ลักษณะของตกขาวในช่วงก่อนและระหว่างตั้งครรภ์จะไม่ต่างกัน แต่ในช่วงตั้งครรภ์ ปริมาณตกขาวจะมีมากกว่าปกติ ฉะนั้นถ้ารู้สึกว่ามีตกขาวออกมามาก แต่ไม่มีลักษณะผิดปกติ ก็ไม่ใช่ภาวะอันตราย

ตกขาวในช่วงตั้งครรภ์จะมีลักษณะเป็นมูกใสหรือมีสีขาวขุ่น และในช่วงสุดท้ายของการตั้งครรภ์ (ช่วงเดือนสุดท้ายของการตั้งครรภ์) ตกขาวจะมีลักษณะเป็นเมือกหนา ๆ และมีเลือดปนออกมาได้ (เช่นเดียวกับตกขาวช่วงมีรอบเดือน) ตกขาวที่ต่างออกไปในช่วงนี้แสดงถึงช่วงใกล้คลอดและไม่เป็นอันตราย ส่วนวิธีสังเกตตกขาวที่อันตรายนั้น แบบง่ายที่สุดคือเมื่อพบว่าตกขาวมีกลิ่นแรงหรือทำให้เกิดอาการแสบคันช่องคลอดควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุของความผิดปกติ

• ภาวะตกขาวและภาวะน้ำเดินช่วงใกล้คลอด

แม้ว่าภาวะตกขาวจะเป็นเรื่องปกติของผู้หญิง แต่หากอยู่ในช่วงตั้งครรภ์ก็ควรใส่ใจเป็นพิเศษ โดยเฉพาะช่วงใกล้คลอด อาจทำให้คุณแม่สับสนได้ว่านี่คือตกขาวแบบปกติหรืออาการน้ำเดิน วิธีสังเกตง่ายที่สุดคือถ้ามีสารคัดหลั่งออกมาจากช่องคลอดร่วมกับอาการเจ็บครรภ์ ควรรีบไปโรงพยาบาล หรือหากพบว่าสารคัดหลั่งออกมามากกว่าการตกขาวตามปกติ แม้ยังไม่มีอาการเจ็บครรภ์ก็ควรรีบไปพบแพทย์เช่นกันเพื่อตรวจดูว่าเป็นอาการน้ำเดินหรือมีภาวะติดเชื้ออย่างอื่นร่วมด้วยหรือไม่

• เรื่องน่ารู้ตกขาวแบบไหนถือว่าผิดปกติทั้งช่วงตั้งครรภ์และไม่ตั้งครรภ์ต้องสังเกต

ต้องขอย้ำอีกครั้งว่าภาวะสารคัดหลั่งออกมาจากช่องคลอดหรือตกขาวคือเรื่องปกติ แต่ถ้าพบว่ามีอาการต่อไปนี้ร่วมด้วย อาจบ่งชี้ภาวะมะเร็งปากมดลูก เนื้องอก การติดเชื้อแบคทีเรียในช่องคลอด หรือแม้แต่โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ภาวะความผิดปกติต่อไปนี้เกิดขึ้นได้ทั้งกับการตกขาวตามปกติและตกขาวในช่วงตั้งครรภ์ ซึ่งสิ่งที่ควรสังเกตมีดังนี้

– หากตกขาวมีเลือดออกมาด้วยในช่วงที่ไม่มีประจำเดือน ควรรีบไปพบแพทย์ เพราะเป็นสัญญาณอันตราย

– ตกขาวมีเฉดสีเทาหรือเฉดสีเหลืองเขียว ร่วมกับอาการคัน มีกลิ่น แสบร้อนบริเวณช่องคลอด หรือตกขาวมีลักษณะเป็นฟอง ทั้งหมดนี้บ่งชี้ว่าคุณอาจติดเชื้อแบคทีเรียหรือมีอาการเชื้อราในช่องคลอด ซึ่งถ้าพบแพทย์ก็สามารถรักษาตามอาการได้โดยไม่มีอันตราย

กับคำถามที่ว่าหากคุณแม่ตกขาวขณะตั้งครรภ์จะมีอันตรายหรือไม่ คำตอบคือไม่อันตราย เพราะการตกขาวคือเรื่องปกติของผู้หญิง เป็นกลไกของร่างกายที่มีไว้ดูแลช่องคลอด แต่การมีตกขาวอาจกลายเป็นเรื่องผิดปกติได้ถ้ามีอาการอื่นร่วมด้วยหรือมีสีต่างไปจากเดิม นอกจากนี้ช่วงใกล้คลอดก็ควรใส่ใจเป็นพิเศษเพื่อให้รู้ว่านี่คือตกขาวหรือภาวะน้ำเดินก่อนคลอด การสังเกตตัวเองเป็นสิ่งสำคัญ เพราะยิ่งสังเกตความผิดปกติได้เร็วเท่าไหร่ ก็ยิ่งเข้ารับการรักษาหรือดูแลจากแพทย์ได้เร็วเท่านั้น