การรักษาน้ำหนักตัวของเด็กให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐานบ่งบอกถึงการมีสุขภาพที่ดีเติบโตสมวัย ซึ่งเด็กไม่ควรที่จะผอมเกินไปหรืออ้วนจนเกินไป
ส่วนความอ้วนไม่ได้ส่งผลดีต่อเด็กเท่าไหร่นักถ้าปล่อยไม่ควบคุมน้ำหนักอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาวได้ องค์การอนามัยโลกจึงประกาศให้ความอ้วนเป็นปัญหาสาธารณสุขของมวลมนุษยชาติ ซึ่งทั่วโลกมีประชากรที่ประสบกับภาวะอ้วนกว่าหนึ่งล้านล้านคน ในจำนวนนี้มีเด็กอยู่ประมาณ 22 ล้านคน สำหรับสถานการณ์เด็กอ้วนในไทยมีสถิติที่น่าเป็นห่วงว่ามีการเพิ่มจำนวนเด็กอ้วนเร็วที่สุดในโลก
สาเหตุที่ทำให้เกิดโรคอ้วนในเด็ก
สาเหตุที่ทำให้เกิดโรคอ้วนในเด็กและคาดว่าปัญหาจะมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในทุก ๆ ปี ประกอบไปด้วย 2 สาเหตุหลักคือ
- ปัจจัยด้านตัวเด็ก ปัจจุบันพบว่าในเด็กวัยเรียนมีพฤติกรรมการบริโภคที่ไม่ถูกต้อง เนื่องจากความเปลี่ยนทางสังคมวัฒนธรรม ความก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยี
- ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมในยุคที่ประชาชนเข้าถึงการโฆษณาได้ง่าย ส่งผลให้เด็กมีการบริโภคอาหารฟาสต์ฟู้ด ขนมขบเคี้ยว เครื่องดื่มที่มีปริมาณน้ำตาลเยอะ และอาหารสำเร็จรูปกันมากขึ้น การใช้ชีวิตแบบนั่ง ๆ นอน ๆ เล่นมือถือ เล่นไอแพด ทำให้เด็กขาดการออกกำลังกาย
- ส่วนสาเหตุที่เกิดขึ้นได้น้อยมาก ๆ เช่น ความผิดปกติของฮอร์โมน ความบกพร่องทางพันธุกรรม
ผลกระทบจากภาวะอ้วนในเด็ก
- เด็กที่เป็นโรคอ้วน จะส่งผลต่อสุขภาพกายของเด็กตั้งแต่เหนื่อยง่าย เรียนรู้ช้า มีโอกาสป่วยเป็นโรคเบาหวาน และอาจหยุดหายใจขณะหลับ เด็กที่มีปัญหาความดัน โลหิตสูง มีความเสี่ยงเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือดตอนโต
- ปัญหาสุขภาพจิต เช่น ภาวะซึมเศร้าสูงกว่าเด็กปกติ
- สำหรับเด็กผู้หญิงจะเสี่ยงต่อสภาวะ Polycystic Ovary Syndrome (PCOS) ในตอนโตเด็กผู้หญิงจะมีภาวะที่รังไข่สร้างฮอร์โมนเพศชายออกมามากเกินไปส่งผลให้ไม่ตกไข่ สาเหตุของการมาประจำเดือนไม่ปกติ ขนดกและสิวเยอะ
วิธีการรักษาโรคอ้วนในเด็ก
- แพทย์วินิจฉัยสาเหตุของโรคอ้วนว่าเกิดจากสาเหตุใด หากเกิดจากฮอร์โมนแพทย์จะรักษาไปตามสาเหตุ เช่น ร่างกายสร้างสเตียรอยด์ฮอร์โมนมากกว่าปกติซึ่งพบได้บ่อย หรือเกิดจากสภาพแวดล้อม กินอาหารมากจนเกินไป แพทย์แนะนำต้องควบคุมอาหาร
- พ่อแม่ต้องคอยช่วยเหลือควบคุมปริมาณอาหารของเด็ก จัดสรรอาหารที่มีเส้นใยเช่น ผัก ผลไม้เพิ่มมากขึ้น หลีกเลี่ยงของทอด ของมัน ไม่ซื้ออาหารสำเร็จรูป ขนม เครื่องดื่มที่มีปริมาณน้ำตาลสูงเข้าบ้าน หากเด็กหิวให้ทานผลไม้แทนขนมขบเคี้ยวจะดีมาก
- ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของลูกด้วยการพาเด็กไปเล่นนอกบ้านเป็นการออกกำลังกายแทนการนอนดูทีวีอยู่เฉย ๆ กำหนดเวลาอยู่หน้าจออย่างชัดเจนในเด็กอายุ 2-5 ขวบไม่ควรอยู่กับหน้าจอเกินหนึ่งชั่วโมงต่อวัน
- สำคัญมาก คือ การพักผ่อนฝึกให้เด็กนอนเป็นเวลาเพราะการนอนดึกเป็นสาเหตุทำให้เกิดโรคอ้วนได้
- การให้กำลังใจ พ่อแม่ควรให้กำลังใจลูกในการควบคุมน้ำหนัก ต้องไม่ให้ลูกรู้สึกว่าเป็นความกดดัน
เพราะโรคอ้วนเป็นต้นเหตุของการเกิดโรคต่าง ๆ เช่น โรคความดัน โรคเบาหวาน คุณพ่อคุณแม่และผู้ปกครองจึงควรให้ความใส่ใจ มองเห็นความสำคัญและมาช่วยกันสร้างวินัยข้างต้นให้กับลูก ๆ กันตั้งแต่เดี๋ยวนี้นะคะ เพื่อสุขภาพที่ดีของเด็กห่างไกลจากโรค
