วิธีดูแลช่องปากหลังถอนฟัน

การดูแลสุขภาพฟันเป็นเรื่องสำคัญมากหากดูแลไม่ถูกต้องมีโอกาสเกิดโรคต่าง ๆ ในช่องปากได้มากมาย หลังถอนฟันไปแล้วยิ่งต้องดูแลอย่างระมัดระวังยิ่งขึ้น

การดูแลสุขภาพช่องปากอย่างถูกวิธีทำให้แผลและอาการต่าง ๆ หายเร็วขึ้น มีเคล็ดลับดี ๆ หลังถอนฟันมาแนะนำกันดังนี้

-หลังถอนฟันแล้ว ในวันแรกบริเวณปากแผลที่ถอนฟันมีเลือดไหลซึมออกมา ทันตแพทย์จะให้กัดผ้าก๊อซปิดแผลเพื่อห้ามเลือด กัดผ้าก๊อซให้แน่นพอประมาณ ไม่ควรกัดแรงเกินไป ผ้าก๊อซจะอุดปากแผลและซับเลือด ควรกัดไว้ประมาณ 30-60 นาที แล้วคายผ้าทิ้ง หรือผ้าก๊อซชุ่มเลือดมากเกินไปให้เปลี่ยนใหม่

-ระมัดระวังไม่ให้ผ้าก๊อซหลุดจากปากแผล ห้ามพูดคุยหรือรับโทรศัพท์ หากเลือดยังไม่หยุดไหลออกจากแผลให้กัดผ้าก๊อซชิ้นใหม่อีก 30-60 นาที ถ้าเลือดยังไม่หยุดไหลควรใช้ผ้าห่อน้ำแข็งประคบนอกปากบริเวณตรงกับที่ถอนฟัน 48-72 ชั่วโมง ภายหลังจากนั้นเลือดจะแข็งตัวเป็นลิ่มเลือดอุดปากแผลจนเลือดหยุด

-ไม่ขบกัดริมฝีปากเพื่อทดสอบอาการชาปากในระยะช่วง 2-3 ชั่วโมงแรกหลังฉีดยาชา อาจทำให้กัดริมฝีปากจนเป็นแผลได้

-ไม่บ้วนน้ำลายหรือกลั้วปากแรงๆ ภายใน 24 ชั่วโมงหลังถอนฟัน เสี่ยงทำให้ลิ่มเลือดบริเวณปากแผลที่เริ่มแข็งตัวแล้วหลุดออกทำให้เลือดไหลออกมาได้อีก 

-ควรอมน้ำเกลือบ้วนปากเบาๆ หลังรับประทานอาหาร โดยผสมน้ำอุ่น 1 แก้วและเกลือป่นครึ่งช้อนชานานประมาณ 1 สัปดาห์

-หลังจากถอนฟันแล้วแปรงฟันทำความสะอาดช่องปากได้ตามปกติทั้งหลังอาหารและก่อนนอน เพื่อรักษาความสะอาดป้องกันการติดเชื้อ หลีกเลี่ยงการแปรงบริเวณใกล้แผลเพื่อไม่ให้เกิดการกระทบกระเทือนทำให้ติดเชื้อหรืออักเสบ

-ไม่ควรดูดแผลหรือใช้ลิ้นดันบริเวณแผลที่ถอนฟัน ไม่ใช้นิ้วมือหรือไม้จิ้มฟันแคะบริเวณแผลอาจทำให้แผลหายช้าและเกิดการอักเสบตามมาได้

-ไม่ควรใช้หลอดดูดน้ำในระยะแรก เพราะแรงดูดอาจทำให้ลิ่มเลือดหลุดออกจากแผลถอนฟันและเลือดไหลออกมาจากแผลอีกและแผลหายช้ากว่าเดิม

-เมื่อยาชาหมดฤทธิ์จะมีอาการปวด บรรเทาด้วยการรับประทานยาแก้ปวดตามที่ทันตแพทย์แนะนำ ครั้งละ 1 เม็ด เว้นระยะเวลาห่างกัน 4-6 ชั่วโมง หรือตามที่แพทย์สั่ง ส่วนยาปฏิชีวนะบางรายการต้องรับประทานให้ครบจนยาหมด หากยังรู้สึกปวดควรใช้ผ้าห่อน้ำแข็งประคบนอกปากบริเวณตรงกับที่ถอนฟันประมาณ 20 นาทีช่วยให้หายปวดบวมได้

-หลังถอนฟันควรรับประทานอาหารอ่อน 5-7 วัน เป็นอาหารนุ่มกลืนง่ายไม่ต้องใช้ฟันบดเคี้ยว เช่น ข้าวต้ม โจ๊ก แกงจืด ในช่วงแรกพยายามอย่าเคี้ยวอาหารด้านที่ถอนฟัน หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด อาหารเผ็ด อาหารร้อนจัดและเย็นจัด

-งดเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์และงดสูบบุหรี่ 5-7 วันหลังการผ่าตัดหรือจนกว่าแผลจะหาย เพราะจะทำให้แผลหายช้ายิ่งขึ้น

-ภายหลังจากการถอนฟัน หากมีการเย็บแผลต้องกลับมาตัดไหมภายใน 7-14 วัน ปัจจุบันคลินิกส่วนใหญ่ใช้ไหมละลายกัน ไม่จำเป็นต้องกลับไปให้หมอตัดไหมอีก

-หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายหรือใช้แรงงานหนักหลังจากถอนฟันอย่างน้อย 24 ชั่วโมง เพื่อป้องกันไม่ให้เลือดไหลออกมาแผลถอนฟันอีก

อาการผิดปกติที่ควรกลับไปพบแพทย์

หลังการถอนฟันหากอาการเจ็บปวดแผลไม่ทุเลาลง หรือเจ็บรุนแรงมากขึ้น แผลบวมเลือดไหลไม่หยุด คลื่นไส้ มีไข้ หนาวสั่น ไอ หายใจไม่ออก และเจ็บหน้าอก เป็นอาการที่เกิดต่อเนื่องเกิน 4 ชั่วโมงควรรีบกลับไปพบทันตแพทย์ ในกรณีที่ถอนฟันแล้วเกิดความผิดปกติบริเวณข้อต่อขากรรไกรทำให้ติดขัดเวลาอ้าปาก อ้าปากได้น้อย หรือมีเสียงคลิกเวลาเคี้ยวอาหาร แนะนำให้รีบปรึกษาทันตแพทย์ทันที