อาหารหมักดองเป็นอาหารที่มีมายาวนานในวัฒนธรรมไทย พบได้ทั่วไปในทุกภาคของประเทศ อาหารหมักดอง
เป็นอาหารที่ผ่านกระบวนการหมักด้วยจุลินทรีย์ ทำให้มีรสชาติเปรี้ยว มักใช้วัตถุดิบจากผักและผลไม้เป็นหลัก เช่น ผักดอง กระเทียมดอง หัวไชเท้าดอง แตงกวาดอง เป็นต้น
นอกจากรสชาติที่อร่อยแล้ว อาหารหมักดองยังมีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย ดังนี้
- ช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ที่ดีในลำไส้
จุลินทรีย์ที่ดีในลำไส้ หรือโพรไบโอติกส์ มีความสำคัญต่อสุขภาพโดยรวมของร่างกาย ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ป้องกันโรคท้องเสีย โรคภูมิแพ้ และโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ อาหารหมักดองเป็นแหล่งของโพรไบโอติกส์ที่ดี เพราะมีจุลินทรีย์ชนิดดี เช่น แลคโตบาซิลลัส และบิฟิโดแบคทีเรีย อาศัยอยู่ในปริมาณสูง
- ช่วยต้านอนุมูลอิสระ
อนุมูลอิสระเป็นสารที่เกิดจากปฏิกิริยาทางเคมีในร่างกาย เป็นตัวการสำคัญที่ก่อให้เกิดโรคต่างๆ เช่น โรคมะเร็ง โรคหัวใจ และโรคอัลไซเมอร์ อาหารหมักดองมีสารต้านอนุมูลอิสระสูง เช่น สารฟลาโวนอยด์ สารแคโรทีนอยด์ และวิตามินซี ช่วยป้องกันเซลล์จากการถูกทำลายโดยอนุมูลอิสระ
- ช่วยย่อยอาหาร
อาหารหมักดองมีเอนไซม์ที่ช่วยย่อยอาหาร เช่น อะไมเลส โปรตีเอส และไลเปส ช่วยย่อยคาร์โบไฮเดรต โปรตีน และไขมัน ทำให้ร่างกายดูดซึมสารอาหารได้ดีขึ้น
- ช่วยดูดซึมแร่ธาตุ
อาหารหมักดองมีกรดแลคติกที่ช่วยเพิ่มการดูดซึมแร่ธาตุ เช่น แคลเซียม เหล็ก และแมงกานีส ช่วยให้กระดูกแข็งแรง และป้องกันโรคโลหิตจาง
- ช่วยลดน้ำหนัก
อาหารหมักดองมีแคลอรีต่ำ ช่วยให้อิ่มนาน จึงเหมาะสำหรับคนที่ต้องการลดน้ำหนักหรือควบคุมน้ำหนัก
ตัวอย่างอาหารหมักดองที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ
- ผักดอง: ผักดองเป็นอาหารหมักดองยอดนิยมที่พบได้ทั่วไป มีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย เช่น ช่วยเพิ่มจุลินทรีย์ที่ดีในลำไส้ ช่วยย่อยอาหาร และช่วยลดน้ำหนัก
- กระเทียมดอง: กระเทียมดองมีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วยป้องกันเซลล์จากการถูกทำลายโดยอนุมูลอิสระ ช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง โรคหัวใจ และโรคอัลไซเมอร์
- หัวไชเท้าดอง: หัวไชเท้าดองมีสารฟลาโวนอยด์สูง ช่วยต้านอนุมูลอิสระ ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง และช่วยชะลอวัย
- แตงกวาดอง: แตงกวาดองมีวิตามินซีสูง ช่วยต้านอนุมูลอิสระ และช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน
ข้อควรระวังในการรับประทานอาหารหมักดอง
อาหารหมักดองมีจุลินทรีย์ที่ดีอยู่เป็นจำนวนมาก แต่หากกระบวนการหมักดองไม่สะอาดอาจปนเปื้อนเชื้อโรคได้ จึงควรเลือกซื้ออาหารหมักดองจากแหล่งที่เชื่อถือได้ และควรบริโภคอาหารหมักดองในปริมาณที่พอเหมาะ
นอกจากนี้ ผู้ที่มีอาการแพ้อาหารบางชนิด เช่น แพ้นม แพ้ไข่ หรือแพ้ถั่ว ควรหลีกเลี่ยงอาหารหมักดองที่มีส่วนผสมของวัตถุดิบเหล่านี้ด้วยสรุป
อาหารหมักดองเป็นอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพมากมาย มีจุลินทรีย์ที่ดี สารต้านอนุมูลอิสระ และสารอาหารอื่นๆ ที่ช่วยส่งเสริมสุขภาพโดยรวมของร่างกาย อย่างไรก็ตาม ควรเลือกซื้ออาหารหมักดองจากแหล่งที่เชื่อถือได้ และบริโภคอาหารหมักดองในปริมาณที่พอเหมาะ
