วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก

วัณโรคมีเรื่องราวมากมายที่น่ากลัว หากผู้ป่วยวัณโรคไม่ได้รับการรักษาอย่างมีประสิทธิภาพเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium tuberculosis ที่เข้ามาอาศัย

อยู่ในเซลล์ก็พร้อมที่จะโจมตีร่างกายได้ตลอดเวลา การใช้ยารักษาวัณโรคอย่างต่อเนื่องมีความสำคัญมาก ไม่เช่นนั้นแล้วผู้ป่วยวัณโรคอาจต้องเผชิญกับโรคใหม่ที่เรียกว่าวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก

วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมากเกิดขึ้นได้อย่างไร

โรคนี้เป็นปัญหาที่ต่อเนื่องมาจากการที่ผู้ป่วยวัณโรคไม่ได้รับการรักษาอย่างครอบคลุม ได้รับยาไม่ครบ และเนื่องจากเชื้อวัณโรคนั้นเมื่อเกิดขึ้นกับใครก็ตาม สามารถฝังตัวหลบอยู่ในเซลล์ของร่างกายไปได้ตลอดชีวิต การรักษาให้หายขาดจึงจำเป็นต้องใช้ยาหลายขนาน ใช้ให้ครบสูตรและต้องอาศัยระยะเวลาที่ค่อนข้างนานกว่าจะรักษาให้หายขาดได้ โดยยาแต่ละสูตรที่ใช้รักษาจะมีคุณสมบัติในการเสริมฤทธิ์ยาซึ่งกันและกันจึงจะกำจัดเชื้อวัณโรคให้หมดไปจากเซลล์ในร่างกาย การใช้ยาไม่ถูกวิธีและไม่ครบตามสูตรทำให้ผู้ป่วยวัณโรคเกิดการดื้อยาและพัฒนาไปเป็นโรคใหม่ซึ่งมีหลายระดับขั้น ขึ้นอยู่กับว่าเป็นการดื้อยากลุ่มไหน ได้แก่

• วัณโรคดื้อยาหลายขนาน 
• วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรง 
• วัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก

ผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการเป็นวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก

• ผู้ป่วยวัณโรคที่ได้รับการรักษาแต่รับยาไม่ครบทุกขนาน เกิดภาวะขาดยาทำให้กลับมาเป็นซ้ำและรักษาไม่หาย
• ผู้ที่สัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยวัณโรคดื้อยาก็มีโอกาสที่จะติดเชื้อและเสี่ยงต่อการเป็นวัณโรครวมถึงวัณโรคดื้อยาหลายขนานได้
• ผู้ป่วยวัณโรคที่มีโรคอื่นร่วมด้วย เช่น โรคเอชไอวี วัณโรคระบบประสาท เพราะการใช้ยารักษาโรคอื่น ๆ นั้นอาจมีฤทธิ์ต้านยารักษาวัณโรคทำให้เกิดการดื้อยาขึ้นได้

การป้องกันวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมาก 

การป้องกันโรคนี้แน่นอนว่าจะต้องเริ่มต้นจากผู้ป่วยวัณโรคทั่วไป โดยการรักษาด้วยยาอย่างครบสูตร เพื่อไม่ให้เกิดการดื้อยาขึ้น ซึ่งโดยปกติแล้วผู้ป่วยในช่วง 2 สัปดาห์แรกที่ยังสามารถแพร่เชื้อไปสู่ผู้อื่นได้นั้น จำเป็นจะต้องได้รับการรักษาที่โรงพยาบาล โดยแพทย์จะสั่งแยกผู้ป่วยและมีพยาบาลคอยกำกับดูแลการรับประทานยาอย่างเข้มงวด 

การรักษาวัณโรคจะต้องใช้เวลานานหลายเดือน การรับประทานยาให้ครบเป็นเรื่องสำคัญ ถึงแม้แพทย์จะทำการตรวจไม่พบเชื้อและให้ผู้ป่วยกลับมารักษาตัวต่อที่บ้านได้ แต่ผู้ป่วยก็จะต้องรับประทานยาอย่างต่อเนื่องต่อไป ไม่สามารถหยุดยาเองได้ สิ่งที่ต้องเน้นย้ำก็คือเชื้อวัณโรคเป็นเชื้อที่ใช้เวลานานในการกำจัดให้หมดไปจากเซลล์ของร่างกาย หากยังไม่หมดจะสามารถกลับเป็นซ้ำได้อีก และที่สำคัญอย่างยิ่งในกระบวนการรักษาวัณโรคจำเป็นจะต้องป้องกันไม่ให้เกิดการดื้อยาขึ้น เพราะจะทำให้โรคนี้พัฒนาไปเป็นวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรุนแรงมากซึ่งอาจทำให้ถึงแก่ชีวิตได้

สำหรับคนทั่วไปขอให้อยู่ห่างไกลจากโรคนี้โดยการป้องกันตนเองเสมอ ดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง อย่าลืมตรวจสุขภาพประจำปีและหาวัคซีนป้องกันการติดเชื้อไว้จะเป็นวิธีที่ปลอดภัยที่สุด